سرور و انواع سرور؛ بهترین راه انتخاب سرور اینجاست

سرور و انواع سرور

در این مقاله به بحث درباره سرور و انواع سرور می پردازیم. به اینکه سرور چیست، چه انواعی دارد و هر کدام از این انواع چه مزایایی دارند. در ادامه انواع مختلف سرور بر حسب کارکرد آنها را نیز به طور کامل و به تفصیل شرح خواهیم داد. همچنین به ارائه پاسخ به چند پرسش رایج در زمینه سرورها نیز خواهیم پرداخت. سپس به شرح اجزای سخت افزاری و نرم افزاری یک سرور و همچنین مقایسه میان سرورها و کامپیوترهای دسکتاپ می پردازیم. همچنین به ارائه توضیحاتی درباره مفهوم معماری سرور نیز خواهیم پرداخت. در پایان نیز به معرفی یک چک لیست کارآمد جهت مدیریت و نگهداری سرور به بهترین شکل ممکن خواهیم پرداخت. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

سرور چیست و چه کاری انجام می دهد؟

سرور یک برنامه کامپیوتری یا دستگاه است که خدمتی خاص را به یک برنامه کامپیوتری دیگر یا یک کاربر که اصطلاحا به آن کلاینت گفته می شود ارائه می دهد. در واقع یک سرور قادر به انجام عملیاتی است که کلاینت های آن سرور قادر به انجام آن نیستند و در نتیجه درخواست انجام این عملیات را به سرور ارائه می دهند. به طور مثال از آنجا که سرورها از تعداد سی پی یو بسیار بیشتری نسبت به کامپیوترهای معمولی برخوردار می باشند کلاینت ها می توانند جهت پردازش اطلاعات مورد نیاز خود به سرور رجوع نمایند. یا مثلا اینکه با توجه ظرفیت عظیم مموری سرورها قدرت ذخیره سازی اطلاعات توسط آنها قابل قیاس با کامپیوترهای معمولی نمی باشد. در نتیجه وظیفه ذخیره اطلاعات به سرورها سپرده می شود.

سرورها از قدرت سخت افزاری و نرم افزاری بسیار عظیمی در قیاس با کاربرانی که به آنها خدمت ارائه می دهند برخوردار هستند. در نتیجه کاربران می بایست عملیاتی که سیستم های کوچک تحت اختیارشان قادر به انجام آنها نیستند به سرور واگذار نمایند. سرورها دارای ظرفیت بسیار بسیار عظیم جهت ذخیره سازی اطلاعات می باشند. و این اطلاعات ذخیره شده را در هنگام درخواست کاربران خود در اختیار آنها قرار می دهند.

سرور به طور خلاصه وظیفه پردازش اطلاعات برای کامپیوترهای زیر شاخه خود را بر عهده دارد. سرور یک برنامه ابر کامپیوتری است که قابلیت هایی را در اختیار سایر دستگاه ها و برنامه ها قرار می دهد. در واقع هر سرور خاص کارکردهای قابل برنامه ریزی خاصی را برای سایر دستگاه ها یا برنامه های متصل به سیستم فراهم می کند. سرورها بسته به نوع خود می توانند امکاناتی از قبیل به اشتراک گذاری دیتا، منابع اطلاعاتی و پردازش داده را به سیستم ارائه دهند. امروزه انواع مختلف سرورهای کامپیوتری جهت حل مسائل گوناگون در دسترس قرار دارند. در ادامه به بررسی جداگانه هر یک از انواع مختلف سرور و کارکردهای خاص آنها می پردازیم.

انواع سرور

یک سرور می تواند نقش ها و کارکردهای گوناگونی بر عهده داشته باشد. بنابراین بر مبنای این کارکردها می تواند به طبقات گوناگونی نیز دسته بندی شود. در نتیجه کاربران می توانند با توجه به نیاز خاص خود به یکی از انواع سرور که در ادامه خواهند آمد رجوع نمایند. در حقیقت معمولا در یک شبکه کامپیوتری انواع مختلفی از سرورها در کنار هم به انجام عملیات می پردازند. البته هر سرور با توجه به نوع خاص خود وظیفه خاصی را بر عهده دارد و در حیطه خاص خود به انجام عملیات می پردازد. این امکان هم وجود دارد که یک سرور به منظور انجام همزمان چند کارکرد مختلف به کار گرفته شود.

رایج ترین انواع سرور ها به شرح زیر می باشند:

سرور وب

این نوع از انواع سرور دسترسی وب را برای کاربران اینترنت در سراسر جهان فراهم می کنند. این سرورها تحت پروتکل HTTP و یا نسخه ایمن تر این پروتکل یعنی HTTPS به پذیرش درخواست های کلاینت های خود، پردازش آنها و تحویل اطلاعات وب به مرورگر مورد استفاده توسط آنها می پردازند. سرور وب در واقع میزبان صفحات وب است. هر وب سایتی دارای حداقل یک سرور وب می باشد. البته وب سایت هایی که از ترافیک بسیار عظیمی برخوردار هستند ممکن است به صدها سرور وب برای پوشش کامل این ترافیک نیاز داشته باشند. سرورهای وب اطلاعات ذخیره شده را از وب سایت های اینترنتی به کامپیوترهای شخصی منتقل می کنند. در واقع وظیفه این نوع از سرورها ارسال اطلاعات ذخیره شده یک وب سایت به مرورگرهای وب می باشد.

سرورهای وب پر استفاده ترین انواع سرور ها در سراسر دنیا هستند. هنگامی که وارد که وب سایت می شوید این سرورهای وب هستند که اطلاعات موجود در آن وب سایت را به مرورگر شما ارائه می دهند تا بتوانید به مشاهده مطالب و عکس های موجود در آن وب سایت بپردازید. در نتیجه می توان گفت آنچه اینترنت جهانی دنیای امروز را به عرصه وجود رسانده و ممکن ساخته سرورهای وب می باشند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی دستگاه هایی هستند که از یک مرورگر وب پشتیبانی می کنند.

سرور پروکسی

این نوع از انواع سرور در واقع پل ارتباطی میان سرورهای میزبان و کلاینت ها می باشد. یعنی سرورهای میزبان اطلاعات را ابتدا به سرورهای پروکسی ارسال می کنند و سپس سرور پروکسی آن اطلاعات را به آدرس آی پی کامپیوتر کاربر منتقل می نمایند. ترافیک ورودی کلاینت ها نیز ابتدا توسط سرورهای پروکسی پذیرش می شود و سپس توسط سرورهای پروکسی به سرور اصلی فرستاده می شود. موارد استفاده این نوع از سرورها شامل کنترل محتوا، فیلترینگ، بهبود عملکرد ترافیک، جلوگیری از دسترسی شبکه ها یا داده های نامعتبر به سیستم، و یا مسیریابی ترافیک درون یک شبکه بسیار بزرگ و پیچیده است. اصلی ترین کارکرد سرورهای پروکسی اضافه نمودن یک لایه امنیتی به سیستم می باشد. این سرورها قادر هستند طیف متنوعی از بدافزارها یا اطلاعات مخرب را فیلتر کنند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی کامپیوترهای متصل به یک شبکه هستند.

سرور مجازی

این نوع از انواع سرور همانطور که از نامش نیز پیداست اطلاعات را در یک فضای مجازی ذخیره و منتقل می کند. سرورهای مجازی منابع سخت افزاری و نرم افزاری را با سایر سرورهای مجازی اشتراک گذاری می کنند. امروزه مجازی سازی سرورها به طور گسترده جهت ذخیره سازی و انتقال اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا این نوع از سرورها مقرون به صرفه ترین نوع از انواع سرور هستند و استفاده از آنها تاثیر بسزایی در صرفه جویی هزینه ها و اجتناب از تحمل هزینه های غیر ضروری دارد. کلاینت این نوع از سرورها شامل تمام کامپیوترهای متصل به یک شبکه می باشد.

سرور FTP

این نوع از انواع سرور به منظور جابجایی فایل ها از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع فایل های آپلود شده از کامپیوتر شما به سرور منتقل می شوند و فایل های دانلود شده از سرور روی دستگاه مورد استفاده شما استخراج می گردند. پروتکل FTP که مخفف File Transfer Protocol می باشد یک استاندارد جهت انتقال فایل های کامپیوتری از یک سرور به یک کلاینت است. همچنین FTP می تواند اشاره به اتصال دو کامپیوتر به یکدیگر جهت به اشتراک گذاری ایمن اطلاعات نیز داشته باشد.

سرور فایل

این نوع از انواع سرور فایل های اطلاعات را برای کاربرهای گوناگون ذخیره سازی می کنند. سرورهای فایل همچنین می توانند در زمینه به اشتراک گذاری فایل ها یا فولدرها و همچنین به اشتراک گذاری فضای حافظه خود جهت ذخیره فایل ها و فولدرها نیز مورد استفاده قرار گیرند. سرور فایل نوع رایج سرورهای مورد استفاده توسط سازمان ها و شبکه هایی است که از تعداد بسیار زیادی کاربر میزبانی می کنند. این نوع از سرورها به شکل بسیار کارآمدتر و ایمن تری نسبت به کامپیوترهای شخصی اقدام به ذخیره سازی اطلاعات می کنند. کلاینت اصلی این نوع از سرورها تمامی کامپیوترهای متصل به یک شبکه می باشند. هر چند برنامه های محلی نیز می توانند کلاینت سرورهای فایل باشند.

سرور پستی

این نوع از انواع سرور جهت ذخیره سازی و ارسال بسته های پست الکترونیکی از طریق پلتفرم های ارائه دهنده خدمات ایمیل مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع سرورهای به طور تخصصی صرفا به انجام وظیفه ارسال و دریافت ایمیل می پردارند. کارکرد این نوع از سرورها کاملا مشابه با کارکرد یک اداره پست جهت مدیریت و ارسال بسته های پستی است. سرورهای POP، IMAP و SMTP نمونه هایی از سرورهای پستی می باشند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی ارسال کنندگان و دریافت کنندگان ایمیل ها می باشند.

– سرور چاپ: این نوع از انواع سرور جهت به اشتراک گذاری یک یا چند پرینتر در یک شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. در نتیجه می توانند معضل دسترسی فیزیکی به یک پرینتر را به طور کامل از بین ببرند. سرور چاپ به کسب و کارها امکان می دهد که تنها از یک دستگاه چاپ برای کل یک تشکیلات استفاده نمایند. سرورهای چاپ این کار را از طریق متصل نمودن تمامی کامپیوترهای موجود در شبکه به پرینتر انجام می دهند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی کامپیوترهایی می باشند که نیاز به پرینت گرفتن از چیزی دارند.

سرور DNS

این نوع از انواع سرور در موتورهای جستجو مورد استفاده قرار می گیرد. سرور DNS اطلاعات تایپ شده کاربران در باکس های جستجو را به آدرس های آی پی زبان کامپیوتر تبدیل می کند. از طریق این نوع از سرورها کاربران می تواند با جستجوی اطلاعات مورد نظر خود به سرعت به آنها دسترسی پیدا کنند. سرور DNS با تبدیل کلمات به کدهای کامپیوتری کاربران خود را وارد کانال های دلخواه آنان می کنند. در حالی که بدون وجود این نوع از سرورها انجام این عمل تنها با وارد نمودن آدرس دقیق کانال مورد نظر ممکن خواهد بود.

سرور همکاری

در کارهایی از جمله طراحی که معمولا به شکل تیمی و گروهی انجام می شود نیاز به دسترسی همزمان کاربران به اطلاعات وجود دارد. این وظیفه ای است که سرورهای همکاری عهده دار می باشند. از طریق این سرورها یک تیم همکار قادر است هر لحظه به راحتی به تمامی اطلاعات دسترسی داشته باشد.

سرور اپلیکیشن

این نوع از انواع سرور وظیفه اجرا نمودن یک اپلیکیشن و ارائه کارکردهای آن به کاربر را بر عهده دارد. سرورهای اپلیکیشن معمولا مبتنی بر وب می باشند. یعنی کاربر برای استفاده از امکانات اپلیکیشن مورد نظر نیازی به نصب آن بر روی کامپیوتر خود ندارد و صرفا از طریق یک مرورگر وب می تواند از آن امکانات بهره مند گردد. در واقع سرورهای اپلیکیشن میزبان اپلیکیشن های وب هستند. یعنی برنامه های کامپیوتری ای که در درون یک مرورگر وب اجرا می شوند. در نتیجه کاربران این نوع از سرورها بدون اینکه نیاز به نصب یا کپی اپلیکیشن ها در کامپیوتر خود داشته باشند می توانند آنها را اجرا کنند و از کارکردهای اپلیکیشن استفاده نمایند. سرورهای اپلیکیشن همچنین نیاز به اتصال به شبکه جهانی وب نیز ندارند و در شبکه های محلی نیز می توانند مورد استفاده قرار گیرند.

این نوع از انواع سرور از قابلیت پیکربندی متمرکز برخوردار می باشند. سرورهای اپلیکیشن کاربران را قادر می سازند تا به کل پایگاه داده دسترسی یابند. سرورهای اپلیکیشن از طریق فراهم آوردن دیتای به روز رسانی شده عملکرد کامپیوتر کلاینت های خود را بهبود می بخشند. کلاینت های این نوع از سرورها تمامی کامپیوترهای دارای یک مرورگر وب و یا تمامی کامپیوترهای موجود در یک شبکه محلی می باشند.

سرور کاتالوگ

این نوع از انواع سرور ارائه دهنده لیستی از اطلاعات یا برنامه های موجود در شبکه است. این سرورها معمولا شامل نمودار یا جدولی از محتواها و اطلاعات موجود در یک شبکه توزیع شده بزرگ می باشند. سرورهای کاتالوگ سیستم های کامپیوتری مبتنی بر فهرست هستند که به کاربران امکان می دهند با سرچ یک کلمه کلیدی مرتبط اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند. با توجه به این تعریف طیف کاربران اینگونه سرورها بسیار وسیع و گسترده است. از آنجا که اطلاعات در اینگونه سرورها به شکلی بسیار منظم طبقه بندی شده اند امکان دسترسی به یک دیتای خاص را برای کاربران بسیار ساده می نمایند. سرورهای دایرکتوری و نیم سرورها نمونه هایی از سرورهای کاتالوگ می باشند.

کلاینت این نوع از انواع سرور تمامی کامپیوترهایی هستند که نیاز به یافتن اطلاعاتی خاص در یک شبکه را دارند. به طور مثال یک کاربر ایمیل که در تلاش برای یافتن یک آدرس ایمیل خاص است یا کاربری که در جستجوی یک فایل خاص می باشد.

سرور احراز هویت

این نوع از انواع سرور خدمات امنیتی را به شبکه خود ارائه می دهد. سرورهای احراز هویت مسئول انجام عملیات امنیتی خاص تعریف شده خود در شبکه هستند. وظیفه نهایی این نوع از سرورها تعیین سطح دسترسی کاربران و تشخیص واجد شرایط بودن یا نبودن آنها برای ورود به سیستم یا استفاده از بخش خاصی از اطلاعات موجود در شبکه است. سرورهای احراز هویت معمولا در شبکه هایی با سطح حساسیت بسیار بالای اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع در اکثر شبکه ها و سیستم ها احراز هویت کاربران بخشی از وظایف سایر سرورها می باشد و سرور جداگانه ای برای انجام این وظیفه وجود ندارد.

سرور ارتباطی

سرور ارتباطی به طور خلاصه به ایجاد یک محیط ارتباطی جهت برقراری تماس میان دو کاربر یا دو دستگاه موجود در شبکه می پردازد. کاربرد اصلی این نوع از انواع سرور ساخت شبکه ای از مولفه های زیربنایی می باشد. این مولفه ها می توانند آی پی سیستم های چند رسانه ای زیر شاخه ای باشند یا پهنای باند شبکه های بی سیم یا IPTV ها و غیره. سرورهای ارتباطی موجب کاهش نیاز به رابط های کاربری شبکه می شوند. هر چند از طرف دیگر سطح امنیت سیستم را نیز کاهش می دهند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی کاربران یا دستگاه های موجود در یک شبکه می باشند.

سرور پردازشگر

این نوع از انواع سرور جهت افزایش قدرت پردازشی یک سیستم به کار گرفته می شود. در واقع این سرورها منابع پردازشی خود را در اختیار کلاینت ها و سیستم های کامپیوتری قرار می دهند. یک سیستم کامپیوتری می تواند از طریق سرورهای پردازشگر به میزان بیشتری از CPU و RAM دسترسی پیدا کند. این نوع از سرورها نیز همانند تمام دیگر انواع سرور ها دسترسی به حجم عظیمی از دیتا و برنامه را برای کاربر فراهم می کنند. هر چند به دلیل بهره گیری این سرورها از میزان بسیار زیادی از منابع پردازشی هزینه استفاده از آنها نیز بسیار بالا می باشد. کلاینت این نوع از سرورها تمامی سیستم های کامپیوتری ای می باشند که به قدرت پردازشی و میزان بیشتری از سی پی یو و رم در قیاس با کامپیوترهای معمولی احتیاج دارند. این سیستم های کامپیوتری البته می بایست زیر مجموعه کامپیوترهای متصل به یک شبکه باشند.

سرور پایگاه داده

: کارکرد اصلی این نوع از انواع سرور فراهم آوردن دسترسی به انواع گوناگون پایگاه های داده است. سرورهای پایگاه داده جهت ارائه و به اشتراک گذاری هر نوعی از پایگاه داده در یک شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. منظور از پایگاه داده مجموعه ای سازمان دهی شده از اطلاعات است که در حوزه های از پیش تعریف شده گردآوری شده اند و به شکل جدول به نمایش گذاشته می شوند. این نوع از سرورها با افزایش مقیاس پذیری سبب بهبود عملکرد سیستم می گردند. این سرورها همچنین به شکل خودکار به ریکاوری پایگاه های داده برای کلاینت های خود می پردازند. البته باید گفت که در صورت استفاده از سرورهای پایگاه داده اطلاعات می توانند در معرض خطر آلوده شده به بدافزارها یا مواجه شدن با حملات سایبری قرار گیرند.

کلاینت این نوع از انواع سرور تمامی انواع صفحات گسترده (اسپرید شیت ها)، نرم افزارهای حسابداری، نرم افزارهای مدیریت سرمایه و یا هر برنامه کامپیوتری ای است که نیازمند اطلاعات سازمان دهی شده در مقیاس های بزرگ می باشد.

سرور بازی

سرورهای بازی امکان دسترسی کاربران به فضای بازی های گروهی آنلاین را فراهم می کنند. با توجه به این کارکرد، این نوع از انواع سرور نیاز به یک حافظه داخلی بسیار وسیع دارند. کلاینت های اصلی این نوع از سرورها کامپیوترهای خانگی و کنسول های بازی می باشند. سرورهای بازی نقشی تعیین کننده در بهینه سازی تجربه گیمرها و افزایش سرعت بازی ها بر عهده دارند. اگرچه باید گفت که این سرورها هیچ نوعی از خدمات امنیتی را به کاربران خود ارائه نمی دهند و مسئولیتی در قبال تامین امنیت کلاینت های خود بر عهده ندارند. اما و به هر حال بدون وجود یک سرور بازی انجام بازی های کامپیوتری به شکل گروهی اساسا امکان پذیر نمی باشد.

سرور فکس

این نوع از انواع سرور جهت به اشتراک گذاری یک یا چند دستگاه فکس در یک شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. مزیت اصلی این نوع از سرورها نیز همانند سرورهای چاپ از بین بردن معضل دسترسی فیزیکی به دستگاه می باشد. کلاینت این نوع از سرورها تمامی ارسال کنندگان و دریافت کنندگان فکس ها می باشند.

سرور مدیا

این نوع از انواع سرور جهت به اشتراک گذاری دیتای دیجیتال (ویدیوهای دیجیتال یا صداهای دیجیتال) در یک شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. ویژگی کلیدی سرورهای مدیا این است که کاربران آنها به محض دریافت صدا و تصویر مربوطه بر روی سیستم خود می توانند تصاویر را مشاهده کنند و صداها را بشنوند. یعنی کاربران نیاز ندارند که ابتدا دیتای دیجیتال را دانلود کرده تا سپس بتوانند آن را تماشا کنند یا بشنوند. کلاینت این نوع از سرورها تمامی دستگاه ها و سیستم های کامپیوتری ای هستند که مجهز به یک مانیتور یا یک اسپیکر می باشند.

سرور صدا

این نوع از انواع سرور برنامه ها و سیستم های کامپیوتری را قادر می سازد تا به پخش یا ضبط یک صدا چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی (کنفرانس های صوتی) بپردازند. کلاینت این نوع از سرورها می توانند تمامی سیستم های کامپیوتری مجهز به یک اسپیکر یا یک میکروفون باشند.

مزایا و معایب سرورها

به طور خلاصه می توان گفت مهم ترین و کلی ترین مزایا و معایب انواع سرور ها عبارتند از:

مزایای سرور

– افزایش مقیاس پذیری.
– ارائه ارتباطات یکپارچه.
– ارائه سرعت بالا.
– ارائه پشتیبانی خودکار.
– افزایش توان پردازشی.
– افزایش ظرفیت ذخیره سازی اطلاعات.

معایب سرور

– نبود امکان شخصی سازی برای کاربران.
– امکان اورلود شدن سرور.
– کاهش نسبی امنیت.

پرسش های رایج در ارتباط با سرورها

در ادامه به طرح چند پرسش رایج در ارتباط با سرور و انواع آن و همچنین ارائه پاسخ به این پرسش ها می پردازیم.

چگونه به انتخاب بهترین سرور بپردازیم؟

برای انتخاب بهترین سرور شما می بایست به فاکتورهای متعددی توجه کنید. به طور مثال می بایست به ارزیابی ماشین مجازی سرور یا انسجام محتوایی آن بپردازید. می بایست به ارزیابی قابلیت های گوناگون سرورها در قیاس با هم بپردازید و آنها را از جنبه های گوناگون با یکدیگر مقایسه کنید. اما علاوه بر این می بایست به تعیین اولویت های خود و سلسله مراتب اهمیت هر کدام از ویژگی های سرور نیز بپردازید. به طور مثال اگر قابلیت های امنیتی یک سرور یا قابلیت های ریکاوری اطلاعات آن برای شما و شبکه شما از اهمیت ویژه ای برخوردار است می بایست توجه ویژه ای نیز به این جنبه ها داشته باشید. همچنین با توجه به نیازهای خاص خود می بایست به نوع دیسک ها و میزان حافظه داخلی سرورها نیز توجه داشته باشید.

اینکه چه سروری برای شما بهترین سرور است بستگی به نوع آن سرور دارد. در یک سرور بازی آنچه دارای اهمیت اصلی می باشد سرعت عملکرد سرور است. بنابراین انتخاب بهترین سرور بازی کاملا تحت تاثیر فاکتور سرعت می باشد. در حالی که برای سرور پستی فاکتور امنیت دارای مهم ترین و کلیدی ترین وزن می باشد. اگرچه همواره می بایست به یک سرور به عنوان یک کل نگریست و فاکتورها و ویژگی های گوناگون آن را به شکل یک کل منسجم ارزیابی نمود، اما همیشه نیز مواردی وجود دارند که برای شما دارای بیشترین میزان اهمیت هستند. برای یک سرور دیتابیس برخورداری از یک ظرفیت حافظه بسیار بالا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در نتیجه اگر یک سرور از چنین قابلیتی برخوردار باشد می توان از ضعف های احتمالی در سایر موارد و فاکتورها تا حدودی چشم پوشی نمود.

بنابراین و به طور خلاصه باید گفت اینکه کدام سرور بهترین سرور است کاملا بستگی به ترجیحات و توقعات خاص شما دارد. پس در انتخاب بهترین سرور آنچه از اهمیت کلیدی برخوردار می باشد تعیین دقیق نیازها و خواسته های یک سیستم است.

اتاق سرور چیست؟

اتاق سرور یک روم اختصاصی برای سرورها می باشد. یک سرور برای انجام مداوم و بدون وقفه عملیات و وظایف خود نیاز به اجزایی دارد. اجزایی نظیر سخت افزارها، منابع انرژی، ساز و کارهای امنیتی، کابل کشی، UPS و غیره. همچنین این اجزا و تجهیزات برای انجام عملیات خود نیاز به شرایط مناسب برای خود دارند. به عنوان نمونه هر سخت افزاری دارای یک دامنه دمای عملیاتی می باشد که هرگز نباید در محدوده درجه حرارتی خارج از آن دامنه به کار گرفته شود. یا مثلا شرایط تهویه و جریان هوا برای عملکرد بدون اشکال تمام اجزای سرور دارای اهمیت حیاتی است. برای تضمین سلامت سرورها و عدم بروز آسیب به آنها و همچنین دریافت کامل ترین و بهترین خروجی و عملکرد از آنها نیاز به ایجاد یک بستر مناسب می باشد. اتاق سرور اتاقی است که چنین شرایطی را برای یک سرور و اجزای آن فراهم می کند.

اما اجزای تشکیل دهنده یک اتاق سرور چیست؟ باید گفت که یک اتاق سرور از رک ها، روترها، سوئیچ ها، سرورها، فایروال ها و دستگاه های ذخیره سازی اطلاعات تشکیل می شود. وظیفه روترها مسیریابی اطلاعات در شبکه است. روتر این وظیفه را از طریق تخصیص یک آدرس آی پی اختصاصی برای هر دستگاه به انجام می رساند. در واقع یک روتر وظیفه برقراری ارتباط شبکه با عوامل خارج از آن را بر عهده دارد. در حالی که سوئیچ ها وظیفه برقراری ارتباطات داخلی در شبکه را عهده دار می باشند. به عنوان مثال برقراری ارتباط میان سرورها، برقرار ارتباط میان سرورها و روترها و برقراری ارتباط میان سرورها و فایروال ها بر عهده سوئیچ شبکه می باشد. فایروال نیز در واقع سیستم امنیتی اتاق سرور می باشد که به منظور جلوگیری از نفوذ امنیتی به شبکه، سرقت اطلاعات یا اقدامات خرابکارانه سایبری مورد استفاده قرار می گیرد.

سرور چگونه کار می کند؟

همانطور که گفتیم سرور یک ابر کامپیوتر است که درخواست های گوناگون سایر کامپیوترها را پردازش نموده و یا به آنها اطلاعاتی که در حافظه خود ذخیره کرده را ارائه می دهد. سرور یا از طریق اینترنت و یا از طریق یک شبکه محلی یا همان LAN به انجام این وظیفه می پردازد. اینکه این وظیفه چیست را هم نوع سرور تعیین می کند. سرورها همانطور که پیش از این نیز گفتیم با توجه به نوع خدمتی که به کلاینت های خود ارائه می کنند به انواع گوناگونی طبقه بندی می شوند. البته باید گفت که بعضی از سرورها چندین وظیفه را با هم انجام می دهند. سرورها با برخورداری از یک حافظه عظیم و همچنین قدرت پردازشی بسیار بالا قادر هستند حجم عظیمی از اطلاعات را در خود ذخیره کنند و در اختیار کاربران قرار دهند.

سرور یک سیستم کامپیوتری بزرگ و بسیار قدرتمند است. هنگامی که چیزی را در موتورهای جستجو سرچ می کنید یا آدرس یک وب سایت را در مرورگر وارد می کنید کامپیوتر شما با سرور ارتباط برقرار می کند و از طریق سرور اطلاعات را در اختیار شما قرار می دهد. کامپیوتر شما خود یک پایگاه داده عظیم است و با این حال از یک سرور برای انجام عملیات خود کمک می گیرد. پس تصور کنید که سرور چقدر باید عظیم باشد. در واقع می توان گفت که خود کامپیوترها کار چندانی را انجام نمی دهند. بلکه این انواع مختلف سرورها هستند که با توجه به کارکرد خاص خود عملیات مورد نیاز کلاینت های خود را به انجام می رسانند.

نقش و هدف اصلی سرور چیست؟

عملیات اصلی یک سرور خلاصه می شود در ذخیره، بازیابی و انتقال اطلاعات به تمام کامپیوترهای موجود در شبکه. در واقع سرور یک کامپیوتر مرکزی است که دسترسی به اطلاعات را برای کامپیوترهای زیر شاخه خود ممکن می سازد. در نتیجه یک سرور می بایست از حافظه و توان پردازشی عظیمی برخوردار باشد. نقش اصلی سرور نیز این است که با توجه به دارا بودن چنین قابلیت هایی خدماتی را به کلاینت های خود که صد البته از این قابلیت ها برخوردار نیستند ارائه دهد. نقش سرورها با توجه به شبکه کامپیوتری ای که در آن مشغول به انجام عملیات هستند متفاوت می باشد. در اغلب شبکه های کامپیوتری انواع مختلفی از سرورها وجود دارند و هر سرور یک وظیفه تخصصی مختص به خود را بر عهده دارد.

هدف نهایی یک سرور خدمت رسانی به کاربران یا کلاینت های شبکه خود است. همانطور که گفتیم این خدمت می تواند تحویل اطلاعات مربوط به یک صفحه وب به کاربر، تحویل اطلاعات موجود در یک پایگاه داده به کاربر، ایجاد بستر برای انجام بازی های کامپیوتری به شکل گروهی، به اشتراک گذاری یک یا چند دستگاه فکس یا دستگاه چاپ در یک شبکه، انجام وظیفه انتقال پست های الکترونیکی، احراز هویت کاربران جهت اعطای دسترسی آنها به سیستم و… باشد.

اجزای تشکیل دهنده سرور

سرورها به طور کلی از دو جزء اصلی تشکیل می گردند: سخت افزارها و سیستم های عامل. منظور از سیستم عامل پلتفرمی است که زمینه اجرای اپلیکیشن های سرور را فراهم می کنند. به عنوان مثال لینوکس و ویندوز دو نمونه از سیستم های عامل می باشند. سیستم عامل دسترسی اپلیکیشن ها به منابع سخت افزاری و همچنین ارتباطات شبکه ای را ممکن می سازد. منظور از اپلیکیشن نیز ساز و کار نرم افزاری ای می باشد که سرور را قادر می سازد تا به انجام عملیات خود بپردازد. به عنوان مثال یک سرور پایگاه داده با اجرای یک اپلیکیشن دیتابیس عملیات خود را پیش می برد. در حالی که یک سرور پستی نیازمند اجرای یک اپلیکیشن ایمیل می باشد.

اجزای سخت افزاری سرور

سخت افزارهای سرورهای فیزیکی از اجزای زیر تشکیل می شوند:

مادربرد

یک مادربرد وظیفه اتصال تمامی اجزای یک سرور به یکدیگر را بر عهده دارد. اندازه مادربرد تعیین کننده میزان حافظه سرور و همچنین تعداد دستگاه هایی است که می توانند به آن سرور متصل گردند.

سی پی یو

سی پی یو ها کارکردهای کلی سرور را کنترل می کنند. در واقع سی پی یو هسته مرکزی تمام عملیات پردازشی سرور می باشد. سی پی یو ها بر اساس سرعت پردازش طبقه بندی می شوند.

مموری

مموری یا حافظه سرور اشاره به میزان فضایی دارد که آن سرور جهت ذخیره سازی اطلاعات در اختیار دارد. مموری سرور می بایست دارای قابلیت سازگاری با مادربرد باشد.

اتصال شبکه

سرورها برای انجام عملیات خود نیازمند اتصال به یک شبکه می باشند. یک اتصال شبکه خوب تضمین خواهد کرد که سرور از توانایی دریافت و پاسخ به درخواست های کاربران به شکلی بی نقص و کامل برخوردار می باشد. بسیاری از مادربردها در حالت پیش فرض دارای رابط کاربری شبکه می باشند. اما اگر مادربرد برخوردار از رابط کاربری شبکه نباشد لازم است که اتصال شبکه خارجی روی سرور نصب گردد.

منبع تغذیه

از آنجا که سرورها به نسبت کامپیوترهای معمولی عملیات بسیار عظیم تر و گسترده تری را انجام می دهند و می بایست حجم عظیمی از اطلاعات را به طور مرتب در اختیار تعداد بسیار زیادی از کاربران قرار دهند، در نتیجه نیاز به منبع تغذیه بسیار بزرگتری نیز دارند. اغلب سرورها به منبع تغذیه حداقل سیصد واتی احتیاج دارند.

کامپیوترهای دسکتاپ در برابر سرورها

شباهت ها و تفاوت هایی میان کامپیوترهای دسکتاپ و سرورها وجود دارد. اغلب سرورها مبتنی بر سی پی یو های X86/X64 هستند و همان کدهایی را ران می کنند که کامپیوترهای دسکتاپ X86/X64 ران می کنند. اما بر خلاف کامپیوترهای دسکتاپ، سرورها معمولا با باگ هایی در خصوص عملکرد سی پی یو سرور و همینطور خطاهایی در زمینه عملکرد مموری مواجه می شوند. همچنین کمیت مموری سرورها نیز اساسا قابل قیاس با کامپیوترهای دسکتاپ نیست و سرورها از حجم حافظه بسیار بزرگتری برخوردار هستند. همچنین سرورها در مقایسه با کامپیوترهای دسکتاپ از سخت افزارهای بیشتر و همینطور رابط های کاربری شبکه بیشتری برخوردار می باشند.

سرور به لحاظ فرم فاکتور سخت افزارهای خود نیز از کامپیوترهای دسکتاپ متمایز می گردد. علاوه بر اینها یک تفاوت کلیدی دیگر بین سرورها و کامپیوترهای دسکتاپ وجود دارد که مربوط به سیستم عامل آنها می باشد. سیستم عامل دسکتاپ ممکن است قادر باشد به انجام بعضی از کارکردهای سرور بپردازد اما هرگز نمی تواند در جایگاه سیستم عامل سرور به کار گرفته شود.

معماری سرور چیست؟

معماری سرور اشاره به طراحی شکل عملکرد یک سرور دارد. مفهوم معماری سرور می تواند از طرق زیر تعریف گردد:

_ چگونگی ارتباط سرور با دیگر دستگاه های موجود در شبکه.
_ نوع سیستم عامل هایی که سرور از آنها استفاده می کند.
_ اجزای سخت افزاری و نرم افزاری سرور.
_ قابلیت های پردازشی و ظرفیت حافظه سرور.
_ کارکردهای امنیتی موجود در سیستم های سرور.

چهارده اقدام پیشگیرانه در مدیریت و نگهداری سرور

بهره گیری از چک لیست زیر می تواند شما را در جهت مدیریت بهتر سرور خود یاری کند:

1 – تهیه یک برنامه زمانی جهت مدیریت منظم سرور.
2 – مرور مداوم لاگ های رویدادهای مهم، هشدارها و ترندها.
3 – تخلیه اطلاعات غیر ضروری از سرور به طور پیوسته.
4 – انجام منظم و کامل معاینه ها و بازرسی های فیزیکی.
5 – چک نمودن جریان هوا در اتاق سرور.
6 – جابجایی یا اضافه نمودن اجزای سخت افزاری در مواقع لزوم.
7 – اسکن هارد دیسک.
8 – ارزیابی مداوم الحاقات و به روز رسانی های مورد نیاز سرور.
9 – به روز رسانی سخت افزارها در مواقع لزوم.
10 – به روز رسانی سیستم عامل در صورت نیاز.
11 – به روز رسانی ساز و کار واحدهای مدیریت و نظارت در صورت نیاز.
12 – آزمایش فنی سیستم پیش از بازگرداندن ورک لود ها به حالت فعال.
13 – بازرسی مداوم وضعیت CMDB، بک آپ و DR در سیستم.
14 – تهیه برنامه زمانی جدید در صورت منقضی شدن برنامه قبلی.

سخن پایانی در مورد انواع سرور

در این مقاله به بحث مفصل درباره سرور و انواع سرور پرداختیم. امیدواریم مطالب آموزشی ارائه شده در این مقاله به شما در جهت گسترش و توسعه دانش خود از سرورها یاری رسانده باشد. در پایان باید این را هم ذکر کنیم که حوزه سرور یک حوزه به شدت تخصصی است که پیشرفته ترین تکنولوژی های روز دنیا در آن دخیل می باشند. در نتیجه نمی توان انتظار داشت این گستره وسیع در چارچوب یک یا دو مقاله به طور کامل پوشش داده شود. هر چند تلاش ما بر این بود که به طور خلاصه به طرح رئوس کلی موضوع و زمینه های مقدماتی در خصوص آشنایی با سرورها و کارکردهای آنها بپردازیم.

منابع:

https://etipsguruji.com/server/
https://www.indeed.com/career-advice/career-development/types-of-servers
https://whatis.techtarget.com/definition/server

https://cdn.ttgtmedia.com/rms/pdf/dcs_maintenance_checklist.pdf